Nuweling-opvoedkundestudente sukkel soms om konsepte wat in hul kursusse gebruik word baas te raak. En omdat hulle nie konsepte verstaan nie, kan hulle nie met begrip lees en goeie geskrewe werksopdragte inhandig nie.
"Die ontwikkeling van konsepgeletterheid ̶ die vermoë om vakspesifieke terminologie te lees en te verstaan ̶ is ʼn groot uitdaging vir baie studente," sê drs Carina America en Michele van der Merwe, twee dosente in die Departement Kurrikulumstudie aan die Universiteit Stellenbosch (US).
America en Van der Merwe doseer onderskeidelik Ekonomiese en Bestuurswetenskap-vakke en Afrikaans aan Opvoedkundestudente. Van der Merwe is ook ʼn leksikograaf oftewel woordeboekopsteller.
Hulle het saamgespan om ʼn meertalige vakwoordeboek te ontwikkel wat studente kan help om konsepte wat in Ekonomiese en Bestuurswetenskappe gebruik word, te verstaan. Dié "selfoonvakwoordeboek", bekend as MobiLex, is so geskryf dat studente maklik vanaf hul selfone toegang daartoe kan kry. Die projek kon tot uitvoering kom in samewerking met die US se Taalsentrum en die bystand van die Hoof: Bevordering van isiXhosa by die sentrum, Pumlani M Sibula.
America sê dié woordeboek is spesifiek geskryf vir Opvoedkundestudente wat Ekonomiese en Bestuurswetenskap-vakke in skole wil onderrig. Sy voeg by dat MobiLex konsepte aan studente in Afrikaans, Engels en isiXhosa verduidelik.
MobiLex is tans op die US-webblad beskikbaar en studente kan deur middel van hul selfone en rekenaars toegang daartoe verkry. Volgens Van der Merwe is ʼn volgende uitdaging om Mobilex as ʼn toepassing (oftewel app) te ontwikkel wat studente op hul selfone kan aflaai.
Die konsep van MobiLex is vier jaar gelede deur hul kollega, prof Christa van der Walt, ontwikkel om juis die probleem van konsepgeletterheid aan te spreek.
"MobiLex wil studente help om makliker toegang tot die verduideliking van konsepte te verkry."
"Dit is nie net ʼn gewone woordeboek nie, dit is ʼn vakwoordeboek wat konsepte verduidelik soos die dosent dit graag verduidelik wil hê."
"Die woordeboek is so ontwerp dat dit maklik op ʼn selfoon gebruik kan word. Dit word ook gereeld opgedateer," sê Van der Merwe.
"As studente in die klas sit en toegang tot die internet het, kan hulle hul rekenaars of selfone gebruik om konsepte wat hulle nie verstaan nie op MobiLex op te soek en te sien wat dit beteken."
America meen dat as studente weet wat 'n bepaalde konsep beteken, dit hul begrip daarvan kan onderskraag en die vermoë om krities met ʼn bepaalde teks om te gaan, kan ontwikkel. Dit help hulle ook om beter werksopdragte te skryf.
"MobiLex kan dus 'n ondersteuningsbron wees om studente se skryf en leesvaardighede te verbeter."
Volgens Van der Merwe is studente bly dat hulle MobiLex op selfone en in die klaskamer kan gebruik.
"Studente sê dit help ook om MobiLex buite die klaskamer te gebruik veral as daar sekere konsepte is wat hulle nie heeltemal gedurende ʼn lesing verstaan het en nie betyds kon opsoek nie."
Van der Merwe sê hoewel die woordeboek op voorgraadse studente gemik is, is dit ook na senior studente uitgebrei.
Hulle wys daarop dat benewens Ekonomiese en Bestuurswetenskappe MobiLex met vrug aangewend word in ander vakke in die Fakulteit Opvoedkunde naamlik Opvoedkundige Sielkunde, Sosiale Wetenskappe, Natuurwetenskappe, Wiskunde en Kurrikulumstudies.
Volgens die twee dosente het hulle onlangs besoekers uit Europa gehad wat beïndruk was met MobiLex. Hulle voeg by dat onderwysers ook gevra het wanneer MobiLex in skole beskikbaar gaan wees.
SLEGS VIR MEDIANAVRAE
Dr Carina America (EBW)
Departement Kurrikulumstudie
Fakulteit Opvoedkunde
Universiteit Stellenbosch
Tel: 021 808 3793
E-pos: camerica@sun.ac.za
Dr Michele van der Merwe (MobiLex)
Departement Kurrikulumstudie
Fakulteit Opvoedkunde
Universiteit Stellenbosch
Tel: 021 808 2396
E-pos: michelevdm@sun.ac.za