Universiteit Stellenbosch
Welkom by Universiteit Stellenbosch
Afrika-regerings moet ondersese kabelinfrastruktuur help beskerm vir beter kuberverdediging
Outeur: Francois Vreÿ
Gepubliseer: 25/10/2023

Oktober is kuberveiligheidsbewustheidsmaand. In ʼn artikel vir die Mail & Guardian skryf prof Francois Vreÿ (Sekerheidsinstituut vir Staatsbestuur en Leierskap in Afrika) dat Afrika-regerings moet saamwerk om ondersese kabelnetwerke en energieverwante infrastruktuur langs die kontinent se kuslyn te beskerm vir beter kuberverdediging.

  • ​Lees die vertaalde weergawe van die artikel hier onder. Klik hier vir die stuk soos geplaas.

Francois Vreÿ*

Suid-Afrikaners het in Augustus 2023 met tussenposes internetprobleme ervaar wat langer as wat verwag is, geduur het weens 'n kabelbreuk in die Oos-Atlantiese Oseaan in die Kongo-canyon wat aan Sentraal-Afrika grens. Uiteindelik het dit aan die lig gekom dat vier kabelstelsels – die Wes-Afrika-kabelstelsel (WACS), Suid-Atlanties 3 (SAT-3), Afrika-kus na Europa (ACE) en 'n Angolese verbinding – deur ondersese modder- en rotsstortings beskadig is. 'n Kabelherstelskip van Orange Marine wat spesifiek vir die herstel van kabelbreuke uit Afrika bedoel is en in Kaapstad gestasioneer is, maar in daardie stadium naby Kenia gewerk het, het stelselmatig die beskadigde kabels herstel om die verbinding te herstel.

Dit bly egter steeds ietwat onduidelik wat die omvang van die ondersese kabelnetwerke en energieverwante infrastruktuur is wat die oseane langs die kus van Afrika deurkruis en die groeiende debat oor die beskerming van ondersese infrastruktuur. Hierdie debat word al hoe heftiger namate gevalle van menslike inmenging as katalisators dien, gegewe die Nord Stream-sabotasie in 2022 in die Oossee ná die Russiese aanval op Oekraïne en die skade in Oktober 2023 aan die Balticconnector ondersese gaspypleiding tussen Estland en Finland wat regoor die Oossee strek.

Daarby bied 'n vinnige kykie na die kaart van ondersese kabels rondom Afrika op die webblad van Submarine Cable Networks 'n kleurryke flitsbeeld van die huidige stand van veelvoudige en groterwordende ondersese netwerke langs die kus van Afrika. Hierdie netwerke bied datavloei en internetverbindings aan die lande langs die kus, asook aan lande wat verder binnelands geleë is.

Terwyl ons in Oktober kuberveiligheidsbewustheidsmaand vier, moet ons ook kennis neem van die huidige debat oor hoe die groterwordende fisiese data en energie-infrastruktuur op die seebodem, asook die produkte wat hulle dra, teen menslike en natuurlike inmenging beskerm kan word. Dit is makliker om natuurlike en toevallige steurings of skade te bedink en daarop te reageer deur tempering en reaksies soos getoon deur die Léon Thévenin-kabelherstelskip wat spesifiek langs die Afrika-kuslyn werk. Doelbewuste menslike inmenging deur sabotasie van terrorisme, oproermakers, asook staatsagente soos die vloot en verdagte of nie-staatsentiteite wat diepseevoertuie of vaartuie bedryf, is baie moeiliker om te hanteer. Die risiko duur egter voort namate die wêreld se eise vir beveiligde energie en datavloei toeneem. Data en energie het in die 21ste eeu primêre bronne van ekonomiese groei geword en daarom het die vraag na veilige toegang toegeneem en 'n kritieke kenmerk vir gebruikers geword.

As 'n mens na Afrika kyk, steun Agenda 2063: Die Afrika wat ons wil hê, asook die Digitale Transformasiestrategie vir Afrika (2020–2030), swaar op ondersese energie-infrastruktuur as 'n fundamentele infrastruktuurelement vir dienslewering, groei, goeie staatsbestuur en kommersiële goedere en verbinding op die vasteland en met vennote in Europa, Suid- en Oos-Asië en die VSA. Afrika is ook die tuiste van uitgebreide energienawe langs die kus van Oos- en Wes-Afrika wat hulle eie ondersese netwerke bevat om energieprodukte te onttrek, te verwerk en te verskuif. Voeg hierby die toekomstige groei wat skoon energie deur windplase ter see vereis om met ander liggings te verbind en krag aan die kus van Afrika te voorsien, dan word die huidige en toekomstige omvang van veilige en beveiligde ondersese infrastruktuur 'n groter bron van kommer. Dit beklemtoon ook die onvolwasse beskermingsdebat oor kritiese ondersese infrastruktuur en datanetwerke as moeiliker domein om te bemeester.

Die identifisering van bedreigings en kwesbaarhede vir ondersese datakabelnetwerke is redelik ontwikkel en word as natuurlik, toevallig en sistemies geklassifiseer. Al drie bied ruimte vir herstelintervensies deur middel van bekende skadeherstelmetodes waar die private sektor geneig is om die voortou te neem. Twee probleme teister en belemmer die beskermingsdebat. Eerstens, hoe om die raaisel van kritieke infrastruktuur op die seebodem wat aan private korporasies behoort en oor verskeie staats- en internasionale grense te strek, te oorkom. Samewerking, vennootskappe tussen die privaat en openbare sektor en die bied van fasiliteite om beskermings- en herstelbedrywighede te huisves, is een manier waarop regerings en streke soos die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap (SAOG) kan bydra. Dit is waarskynlik eerder 'n kwessie van politieke bewustheid en wil om te verstaan en met regimes van samewerking te reageer.

Die tweede probleem is 'n moeiliker kwessie rakende staatsinmenging deur gespesialiseerde agentskappe, die vloot en selfs frontorganisasies wat aan grysgebied-oorlogvoering deelneem. Beskerming in hierdie geval steun baie meer daarop om 'n wêreldwye konsensus te bereik oor wanneer ondersese infrastruktuur 'n wettige teiken word – hetsy die fisiese infrastruktuur of hulle produkvloei. Wat laasgenoemde betref, speel die Verenigde Nasies se Instituut vir Ontwapeningsnavorsing (UNIDIR) se program oor die opbou van 'n veiliger wêreld met sy program oor kuberveiligheid en die onlangse publikasie, Wading Murky Waters: Subsea Communication Cables and Responsible State Behaviour, 'n leidende rol.

Die oorkoepelende noodsaaklikheid is om wêreldwye konsensus te bereik oor reëls en beste praktyk vir die beskerming van ondersese kabelinfrastruktuur wat so 'n primêre kanaal vir die behoorlike funksionering van nasionale en internasionale stelsels geword het. Dit is egter 'n stadige en moeilike proses, aangesien die stelsels op die seebodem, asook die beskerming daarvan en die UNIDIR-programme buite sig plaasvind in 'n wêreld wat vir landsburgers en baie samelewings grootliks onsigbaar is ondanks hul afhanklikheid van die data en energievloei.

Lande soos Suid-Afrika kan tot die moeilike beskermingsdebat bydra deur te help verseker dat die talle kabelnetwerke aan die SAOG-kus beter beskerm word en verder ín en vanaf die Golf van Guinee en die Indiese Oseaan uitsprei. Indien Suid-Afrika as 'n poort na Afrika beskou word, moet dit ook die digitale poort wees en die leiding neem om die Digitale Transformasiestrategie vir Afrika (2020–2030) moontlik te maak, asook samelewings op die vasteland help om vooruit te beweeg in die digitale wêreld. Om dit te kan doen, moet politici en sleutelbelanghebbendes in Suid-Afrika met hul Afrika-vennote saamwerk en hul blik na die kus verskuif om die reusepotensiaal wat in die ondersese infrastruktuur op die bodem van die Indiese en Atlantiese Oseaan gehuisves word, te help beskerm.

*Prof Francois Vreÿ is 'n emeritus-professor by die Sekerheidsinstituut vir Staatsbestuur en Leierskap in Afrika wat in die Fakulteit Krygskunde aan die Universiteit Stellenbosch gesetel is.