Universiteit Stellenbosch
Welkom by Universiteit Stellenbosch
Trek ’n vuurhoutjie – ter wille van navorsing
Outeur: Frieda le Roux
Gepubliseer: 07/11/2017
“Sinvolle verwoesting” is hoe dr. Richard Walls die navorsing beskryf waarby hy betrokke is as hoof van die Universiteit Stellenbosch se eenheid vir brandnavorsing. Dit sluit in die afbrand van plakkershutte ter waarde van sowat R4,3 miljoen as deel van die eenheid se ondersoek na brande in informele nedersettings.
 

“Met tussen 20 persent en een derde van Suid-Afrikaners wat van informele behuising gebruik maak*, is die moontlikheid om ’n brandslagoffer in een van dié gebiede te wees ’n werklike, groot probleem,” sê Richard. “Daar is geen navorsing oor brande in informele gebiede vanaf die ingenieurskant nie.” Die groeiende aantal bewoners van plakkershutte in alle lande oor al die kontinente belig die belangrikheid om hierdie verwoestende probleem aan te spreek. Om hierdie rede het Richard en sy span ’n toekenning van R4,3 miljoen gekry om die aard van brande in informele nedersettings te ondersoek. Dit sal help om ’n beter begrip te vorm van faktore brandverspreidingskoerse, brandstofladings, brandmodellering, die toets van alternatiewe boumateriale, vereistes vir voorbrande, die hoeveelheid water wat nodig is om brande mee te blus, en meer. Die toekkening is gemaak deur die navorsingsraad vir ingenieurswese en natuurwetenskappe (EPSRC) wat in die VK gevestig is

Die Universiteit van Edinburgh is wêreld-erkende kenners op die gebied van brand-wetenskap en sedert hul samewerking met die US om brande in informele nedersettings te ondersoek, het nog lande hul belangstelling aangedui.

Om die onkunde rondom die probleem te illustreer, noem Richard dat hy onlangs ’n goed-bedoelde epos maar baie nuttelose voorstel van ‘n oorsese navorser ontvang het. Dié het opgemerk dat Afrika “reuse ruimtes” beskikbaar het en daarom is dit moontlik om eenvoudig 10m-openinge tussen enige twee plakkershutte te los, wat genoeg sal wees om te keer dat die vuur versprei.

Die span het egter merkbare suksesse gehad met die installeer van meer as 1 200 foto-elektriese brandverklikkers in die Wallacedene TRA informele nedersetting in Kraaifontein. Volgens gemeenskapleiers het hierdie eenvoudig toestel reeds lewens gered die afgelope winter.

Richard, ‘n Johannesburgse boorling wat in 2015 as dosent by die US aangesluit het – hy het toe pas met sy PhD begin – het baie kennis en ervaring opgedoen deur liefdadigheidswerk onder haweloses in Johannesburg se middestad. Hy was ook betrokke by mense wat plakkershut-brande oorleef het. Hoewel nie direk gekoppel aand ie werk wat hy tans doen nie, sê Richard hierdie uitreike het hom gehelp om te verstaan hoe verskillende gemeenskappe funksioneer en om ander te erken as “gewone mense”.

Danksy die toekenning gaan Richard se span binnekort ten minste twee eksperimente uitvoer waarin hulle plakkershutte afbrand om die aard van die brande te moniteer. Plakkershutte geskoei op die ware Jakob word opgerig in samewerking met die Breedevallei Brandweer, wat ook teenwoordig is wanneer die hutte aan die brand gesteek word. Een van die toetse sal sowat agt hutte insluit en is ‘n ondersoek na verskillende boumateriale. Die ander sal die verspreiding van die brande ondersoek in ’n spesiaal geboude “plakkerskamp” van sowat 70 hutte.

“Wanneer dit by brandbestryding in informele nedersettings kom, is die Wes-Kaapse kennis wêreldklas,” sê Richard van die rampbestuurpersoneel met wie hy deur sy navorsing in kontak gekom het. “Maar weens personeeltekorte en ander faktore het hulle dikwels nie die luukse om die kennis wat hulle opgedoen het, neer te pen nie.”