Oor Fritz Ponelis
Friedrich Albert Ponelis (1942–2009) was van 1979 tot sy aftrede in 2003 ’n lid van die Departement Afrikaans en Nederlands aan die Universiteit Stellenbosch. Hy dien ’n hele aantal termyne as departementele voorsitter. Vantevore was hy professor en hoof van die Departement Linguistiek by Unisa.
Deur middel van sy navorsing lewer hy reeds van ’n vroeë ouderdom af op verskillende taalkundige gebiede ’n bydrae, met sy vernuwende
Grondtrekke van die Afrikaanse
sintaksis wat in 1968 verskyn toe hy slegs 26 was. Met
Afrikaanse sintaksis (1979) bevestig hy sy rol as iemand wat nuut oor die aard en beskrywing van Afrikaans dink. Sy teoretiese benadering lei tot die analise van werklike Afrikaanse taalgebruik en nie blote studeerkamervoorbeelde nie. Hy publiseer werk oor sintaksis, taalvariasie, leksikografie, fonetiek en historiese taalkunde, met
The development of Afrikaans (1993) as een van die meer bekende voorbeelde. Hy is ook betrokke by die redigering van die
Lewende Bybel, wat in 1982 verskyn.
Ponelis se impak op navorsing – as navorser in eie reg en as dosent en studieleier – word deur middel van verskeie toekennings erken. Die
Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns ken die CJ Langenhoven-prys en die NP van Wyk Louw-medale aan hom toe, Noordwes-Universityn ’n eredoktorsgraad, en die Koninklijke Academie voor Nederlndse Taal en Letteren maak hom ’n erelid.
Na sy dood word die tweejaarlikse Fritz Ponelis-gedenklesing ter nagedagtenis ingestel. Vir hierdie prestigegeleentheid word toonaangewende taalkundiges genooi om oor ’n onderwerp van eie keuse ’n voordrag te lewer. Rol af vir die
volledige lys gedenklesings en klik op die ikone om toegang te kry tot die volledige teks of vir video-inhoud.
Ponelis Festschrift
Dit sou Vrydag
28 Julie prof Fritz Ponelis se 81ste verjaardag gewees het. Om sy geweldige bydrae tot die Afrikaanse taalwetenskap te vier, het prof Ilse Feinauer en prof Rufus Gouws
’n hele aantal bydraes deur uiters kundige taalwetenskaplikes in ’n festschrift bymekaarebring. Die individuele hoofstukke en die boek as geheel toon aan hoe wyd prof Ponelis se invloed strek, maar ook wat die diepgang daarvan is.
Fitz Ponelis-gedenkgeleentheid 2022
Mnr Marius Swart (US), dr Gerda Odendaal (WAT), mev Issie Ponelis en dr Donovan Lawrence (UWK).