| Ontmoet die US se GAUC ambassadeurs vir globale verandering | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9253 | | Ontmoet die US se GAUC ambassadeurs vir globale verandering | Wiida Fourie-Basson (Faculty of Science) | <p>Vier nagraadse studente van die Universiteit Stellenbosch (US) sal Afrika verteenwoordig by die eerste opleidingsprojek in klimaatsleierskap ter wêreld wat op die jeug gefokus is: '<a href="https://www.youtube.com/watch?v=bVXL_lTWVf4&ab_channel=UNESCOBeijingOffice">Climate x' Leadership Training Pilot</a> wat deur die <a href="https://www.facebook.com/GAUCNews/">Global Alliance of Universities on Climate</a> (GAUC) van stapel gestuur word.</p><p>Yenziwe Mbuyisa, Nosipho Gqaleni, Kayleigh Murray en Olivia Jones, almal nagraadse studente in die <a href="/english/faculty/science/botany-zoology/Pages/default.aspx">Departement Plant- en Dierkunde</a>, is gekies as GAUC ambassadeurs vir 2022. Hulle sal aan verskeie opleidingsgeleenthede deelneem in aanloop tot die GAUC Global Youth Summit in Kaïro, en die Verenigde Nasies se Konferensie oor Klimaatsverandering (COP27) wat in Desember in Sharm el-Sheikh, Egipte plaasvind.</p><p>Ambassadeurs van ander lid-universiteite van GAUC, sal by hulle aansluit. Dit sluit studente in van SciencesPo in Frankryk, Tsinghua Universiteit in China, Imperial College London, en die London School of Economics and Political Sciences in die Verenigde Koninkryk, die Australian National University, die Indian Institute of Science en vier universiteite in die Verenigde State van Amerika: Columbia University, Yale University, Massachusetts Institute of Technology, en University of California, Berkeley.<br></p><p>Ons het die vier GAUC ambassadeurs uit Afrika uitgevra oor hulle navorsing, hulle verbintenis om klimaatsverandering te beveg, en hulle verwagtinge vir die res van die jaar.<br></p><p><strong>Kayleigh Murray</strong></p><p><strong><img src="/english/PublishingImages/Lists/dualnews/My%20Items%20View/Kayleigh%20Murray_Credit_Stefan%20Els%20(4).jpg" alt="Kayleigh Murray_Credit_Stefan Els (4).jpg" class="ms-rtePosition-1" style="margin:5px;width:142px;" /></strong></p><p>Kayleigh is 'n MSc-student in die <a href="https://globalchangebiologygroup.weebly.com/">navorsingsgroep oor globale biologiese verandering</a> in die Departement Plant- en Dierkunde. Sy gebruik nuwe metodes in genoomopeenvolging om die verspreiding en genetiese lewensvatbaarheid van verskillende populasies van die kokerboom, wat deur warmer temperature bedreig word, te ondersoek. Vir haar navorsing werk sy ook saam met die nuwe Skool vir Klimaatstudies by die US, asook saam met die taksonomielaboratorium by die Royal Botanic Gardens in Kew, Londen.</p><p>Oor die GAUCC ambassadeurskap sê sy dat beleid 'n vreemde konsep vir haar is: “Ons bevind ons in akademiese silo's van gespesialiseerde inligting en kyk na ander velde sonder werklike transdissiplinêre begrip. Ek hoop om te leer watter tipe bewyse nodig is om 'n invloed op beleid en besluitneming te hê, en hoe om hierdie gaping op die beste manier te oorbrug".<br></p><p>As wetenskaplike sal sy graag wil hê dat haar navorsing moet bydra tot aanpassingsbeplanning en -praktyk: “Ek wil uit my navorsingsveld 'n bydrae lewer tot 'n transdissiplinêre benadering tot die verstaan van klimaatsverandering, en in die proses ook by ander dissiplines in die geesteswetenskappe en ekonomie leer."<br></p><p>Kayleigh het in Gabarone, Botswana grootgeword en haar skoolloopbaan in Kaapstad voltooi. <br></p><p><strong>Yenziwe Mbuyisa</strong></p><p><strong><img src="/english/PublishingImages/Lists/dualnews/My%20Items%20View/Yenziwe%20Mbuyisa_Stefan%20Els%20(3).jpg" alt="Yenziwe Mbuyisa_Stefan Els (3).jpg" class="ms-rtePosition-1" style="margin:5px;width:155px;" /></strong></p><p>Yenziwe is 'n MSc-student in die <a href="https://globalchangebiologygroup.weebly.com/">navorsingsgroep oor globale biologiese verandering</a>, waar sy die potensiaal van die gebruik van inheemse spesies in die bebossing- en herstelinisiatiewe ondersoek, in teenstelling met die gebruik van eksotiese spesies wat baie water gebruik.<br></p><p>As GAUCC ambassadeur hoop sy om meer oor die bestuur, beleid en ekonomiese aspekte van klimaats- en omgewingsbewustheid te leer: “Ek stel belang in herstellende omgewingsgeregtigheid. Ek sal graag 'n rol in opvoeding wil speel en kwesbare en benadeelde mense wil help om klimaatsverandering te verstaan en hoe om dit te hanteer."<br></p><p>Sy glo dat daar 'n wanpersepsie bestaan oor hoe hierdie groepe die omgewing waardeer en verstaan. Dit beteken dat hulle behoeftes en prioriteite maklik opsy geskuif word in beleid en bestuursbesluite: “Ek hoop om hierdie geleenteheid te gebruik om so veel as moontlik inligting in te samel wat my in staat sal stel om terug te gee aan diegene wat dikwels uitgesluit word. Ons benodig geregverdigde klimaatsaksie wat kwesbare gemeenskappe beskerm en dien. </p><p>Yenziwe is van KwaZulu-Natal en 'n Ladysmither in murg en been, waar sy ook in 2015 aan die Hoërskool Ladysmith gematrikuleer het.<br></p><p><strong>Olivia Jones</strong></p><p><strong><img src="/english/PublishingImages/Lists/dualnews/My%20Items%20View/Olivia%20Jones_Credit%20Stefan%20Els%20(2).jpg" alt="Olivia Jones_Credit Stefan Els (2).jpg" class="ms-rtePosition-1" style="margin:5px;width:134px;" /></strong></p><p>Olivia is a'n HonsBSc-student in die <a href="https://globalchangebiologygroup.weebly.com/">navorsingsgroep oor globale biologiese verandering</a> en beplan om 'n klimaatveranderingsekoloog te word: “My langtermyn doelwit is om tot navorsing in hierdie veld by te dra, asook om aktief betrokke te wees in die implementering van klimaats- en bewaringsinisiatiewe. Op 'n tydstip waar uitsonderlike gebeure alreeds plaasvind en gevaarlike uiterstes ons bedreig, glo ek dat klimaatveranderingsekologie tans een van die relevantste en belangrikste velde van werk is. </p><p>Haar navorsingsprojek fokus op 'n populasie van versamelvoëls (<em>Philetairus socius</em>) wat in die Suidelike Kalahari voorkom. Hierdie voëls word as belangrike ekosisteemingenieurs beskou, aangesien hulle die enigste bekende voëls is wat groot neste in bome bou wat dikwels tot 'n honderd voëls van verskillende generasies huisves. As gevolg van die grootte en permanente struktuur van die neste, maak 'n groot getal organismes staat op hierdie neste vir skuiling en kos. Die veranderende reënvalpatrone in die gebied kan egter 'n invloed hê op die aantal neste, en dus ook die biodiversiteit van organismes wat daarmee geassosieer word. </p><p>Benewens die feit dat die GAUCC program 'n uitstekende netwerkgeleentheid is, glo sy dat sterk netwerke van enersdenkende mense die enigste manier is om die skuif te bewerkstellig wat nodig is om klimaatsverandering om te keer en die vlak van netto nul-emissies te bereik. <br></p><p>“Ek wil regtig graag hê dat die samelewing mense as intrinsieke deel van die natuur sal beskou en die noodsaaklikheid sal sien om daarvoor te sorg, om die delikate balans van lewe op aarde in stand te hou. Daar is geen enkele oplossing vir klimaatsverandering nie, dus het ons baie mense nodig om in baie sektore en oor kulture, ras en geslag heen te werk." </p><p>Olivia is in Zimbabwe gebore, maar het as vierjarige na Suid-Afrika verhuis. Sy het haar skoolloopbaan in 2018 aan die Springfield Convent School voltooi. <br></p><p><strong>Nosipho Gqaleni</strong> </p><p><strong><img src="/english/PublishingImages/Lists/dualnews/My%20Items%20View/Nosipho%20Gqaleni_Stefan%20Els%20(6).jpg" alt="Nosipho Gqaleni_Stefan Els (6).jpg" class="ms-rtePosition-1" style="margin:5px;width:144px;" /></strong></p><p>Nosipho is 'n MSc-student in die <a href="https://globalchangebiologygroup.weebly.com/">navorsingsgroep oor globale biologiese verandering </a>in die Departement Plant- en Dierkunde. Sy bestudeer die seisoenale reënvalpatrone in die Nama- Karoo, en hoe dit verband hou met die grondvog en die doeltreffend waarmee ekosisteme water gebruik. </p><p>Sy sê sy hoop die program sal haar help om die kompleksiteite van klimaatsverandering en die volhoubare ontwikkelingsdoelwitte te navigeer: “Ek wil in staat wees om daardie areas in my invloedsfeer te identifiseer waar impakvolle verandering gemaak kan word."<br></p><p>In die laaste instansie, voeg sy by, is dit as gevolg van óns aktiwiteite dat die ekologiese balans versteur is: “Ons moet seker maak dat ons omgewingshulpbronne nie oorbenut nie, maar eerder bewaar en daardeur die tempo van klimaatsverandering vertraag".<br></p><p>Nosipho het in Libode, 'n dorpie in die Oos-Kaap grootgeword en aan die St John's College in Mthatha gematrikuleer. <br></p><p><br></p> |
| US skitter op jongste wêreldranglys vir akademiese vakke | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9247 | | US skitter op jongste wêreldranglys vir akademiese vakke | Corporate Communication & Marketing / Korporatiewe Kommunikasie & Bemarking [Alec Basson] | <p>As jy jou verder op die gebiede van voedselwetenskap en tegnologie, kommunikasie of landbouwetenskappe in Suid-Afrika wil bekwaam, is die Universiteit Stellenbosch (US) die plek om te wees. <br></p><p>Volgens die 2022 Shanghai-ranglys se <a href="https://www.shanghairanking.com/rankings/gras/2022"><strong class="ms-rteThemeForeColor-5-0">Global Ranking of Academic Subjects</strong></a> (GRAS) wat onlangs vrygestel is, is die US die beste universiteit in die land in hierdie vakke. Dit is die enigste Suid-Afrikaanse universiteit wat op die ranglys vir Voedselwetenskap en -tegnologie (onder die top 150 wêreldwyd) en vir Kommunikasie (onder die beste 300 wêreldwyd) verskyn. In landbouwetenskappe verskyn die US in die top 200 universiteite in die wêreld. Die US deel verder ook die eerste plek in biotegnologie met die Universiteit van Kaapstad (UK) en in politieke wetenskap met onderskeidelik UK en die Universiteit van Johannesburg. Algeheel is die US een van die 500 beste instellings ter wêreld in 14 van die 54 vakke wat op die 2022-lys verskyn.</p><p>Die Shanghai-ranglys het in 2009 begin om wêreldranglyste vir universiteite volgens akademiese vakke uit te gee. Met die bekendstelling van verbeterde metodologie, het die GRAS vir die eerste keer in 2017 verskyn. Die 2022-Gras bevat ranglyste van universiteite in 54 vakke wat strek oor natuurwetenskap, ingenieurswese, lewenswetenskappe, geneeskundige wetenskappe en sosiale wetenskappe. Meer as 1 800 uit 5 000 universiteite in 96 lande en streke verskyn uiteindelik op die ranglys.</p><p>Die Shanghai-ranglys gebruik 'n reeks objektiewe akademiese aanwysers en derdepartydata om die prestasie van universiteite in toepaslike onderwerpe te meet. Dit sluit in uitsette, navorsingsinvloed, internasionale samewerking, navorsingsgehalte en internasionale akademiese toekennings. </p><p>Vroeër vanjaar het die US ook onder die beste tersiêre inrigtings verskyn op die <a href="/english/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9049"><strong class="ms-rteThemeForeColor-5-0">QS-wêreldranglys vir Universiteite per vak</strong></a> deur die boonste plek uit alle Suid-Afrikaanse universiteite in landbou en bosbou, teologie, diviniteit en godsdiensstudies te behaal. In 2021 het die <a href="/english/Lists/news/DispForm.aspx?ID=8646"><strong class="ms-rteThemeForeColor-5-0">Times Higher Education se wêreldranglys volgens vakke</strong></a> die US as die land se beste universiteit in rekenaarwetenskap aangewys. </p><p> <br></p><p><br><br></p> |
| US verower 3 toekennings by toonaangewende ‘Oscars vir die wetenskap’ | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9243 | | US verower 3 toekennings by toonaangewende ‘Oscars vir die wetenskap’ | Corporate Communication & Marketing / Korporatiewe Kommunikasie & Bemarking [Alec Basson] | <p>Die Universiteit Stellenbosch (US) het met drie pryse weggestap by die jaarlikse <a href="https://nstf.org.za/about-the-nstf-awards/"><strong class="ms-rteThemeForeColor-5-0">Nasionale Wetenskap- en Tegnologieforum (NWTF)/South32</strong></a> se toekenningsgeleentheid wat onlangs gehou is. Twee individuele navorsers, prof Guy Midgley en dr Wynand Goosen, is onderskeidelik met die Groen Ekonomie-toekenning en die TW Kambule-NWTF-toekenning vir ontluikende navorsers vereer, terwyl die US deel is van die <a href="https://www.thelancet.com/journals/lanmic/article/PIIS2666-5247%2820%2930116-6/fulltext"><strong class="ms-rteThemeForeColor-5-0">nasionale genomika opsporingsnetwerk, NGS-SA</strong></a>, wat die Data vir Navorsing-toekenning ontvang het. Die hoofondersoeker en leier van die NGS-SA, prof Tulio de Oliviera van die US se Skool vir Datawetenskap en Rekenaardenke en die Sentrum vir Epidemie-reaksie en -innovasie (SERI), het die US by die geleentheid verteenwoordig. </p><p>Die gesogte jaarlikse NWTF/South32-toekennings staan as Suid-Afrika se “Oscars vir die wetenskap" bekend en erken, vier en beloon individue, spanne en organisasies se uitmuntende bydraes tot die wetenskap, ingenieurswese en tegnologie in Suid-Afrika.<br></p><p>Prof Guy Midgley, tussentydse direkteur van die Skool vir Klimaatstudie en 'n professor in wêreldwye veranderingsbiologie in die Departement Plant- en Dierkunde, het die Groen Ekonomie-toekenning ontvang vir sy bydrae oor twee dekades om te help om die risiko's wat klimaatsverandering vir endemiese biodiversiteit en ekostelsels in die land en die res van die wêreld inhou, te verstaan. Hy is ook vereer vir sy bydraes tot die ontwikkeling van reaksie-opsies en openbare kommunikasie oor hierdie kwessies. Sy werk was belangrik om die afgelope twee dekades dringendheid tot die aanneming van toepaslike versagtende doelwitte te voeg deur bewyse op te stel en dit by twee belangrike beleidsforums, die Verenigde Nasies (VN) se Raamwerkkonvensie oor Klimaatsverandering en die VN se Konvensie oor Biologiese Diversiteit, aan te bied. Midgley se insluiting by die <a href="/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=8088"><strong class="ms-rteThemeForeColor-5-0">Reuters “Hot List" van die top 1 000 invloedrykste klimaatsveranderingwetenskaplikes</strong></a> in die wêreld getuig van die belangrikheid en invloed van sy baanbrekersnavorsing. </p><p>Midgley sê hy was verheug om die toekenning te ontvang. “Ek is oortuig daarvan dat die ontsluiting van die groen ekonomie die belangrikste stap is wat moderne samelewings kan doen om 'n veilige en billike toekoms vir almal te verseker. Ons moet nog baie leer oor hoe om na hierdie nuwe soort ekonomie oor te gaan, maar het min tyd om dit te doen. Ek hoop om voort te gaan om 'n positiewe bydrae tot hierdie poging te lewer."<br></p><p>Dr Wynand Goosen, 'n Wellcome Trust-dosent binne die Dieretuberkulose-navorsingsgroep in die Afdeling Molekulêre Biologie en Mensgenetika, het die TW Kambule-NWTF-toekenning vir ontluikende navorsers verower vir sy werk tot dusver om TB by verskillende diere te identifiseer ten einde soönotiese TB uit te roei – iets wat steeds 'n groot gesondheidsprobleem in die wêreld is. Hy lei verskeie projekte om toetse te ontwikkel wat unieke immunologiemerkers in die bloed kan meet, die teenwoordigheid van TB-DNS in besmette respiratoriese monsters kan opspoor en TB-volgordebepaling direk van hierdie monsters kan verbeter. Goosen het ook 'n nuwe bloedmerker geïdentifiseer wat met vroeë infeksie verband hou, asook TB-DNS in respiratoriese monsters met hoë sensitiwiteit en het die volgorde van TB bepaal te midde van verskeie onderdrukkers. Hy het 'n aansienlike bydrae tot die uitroeiing van soönotiese TB in landelike gemeenskap in Suid-Afrika gelewer en gehelp om 'n konsepplan vir die bestuur van TB onder bedreigde wildspesies in die land op te stel. <br></p><p>Goosen sê dit was “werklik 'n reuse-eer om hierdie toekenning namens die Dieretuberkulose-navorsingsgroep in ontvangs te neem. Dit is die produk van baie jare se harde werk deur die groep".<br></p><p>“Om die wêreldwye openbare gesondheidslas van soönotiese TB aan te spreek, moet ons wetenskaplike bewyse verbeter, oordrag by die dier-mens-oordragskeidingsvlak verminder en tussensektorale en samewerkende benaderings uitbou. Gedurende die pandemie het ons 'n voorbeeld in die regte lewe belewe oor hoekom dit belangrik is om patogene aan te spreek wat mense en diere kan aansteek," voeg hy by.<br></p><p>Goosen sê die toekenning wys vir die groter wetenskaplike gemeenskap dat die NWTF en South32 beslis verstaan waarom dit so belangrik is om hierdie soort navorsing te ondersteun en uit 'n menslike openbare gesondheidsperspektief is dit baie goeie nuus vir Suid-Afrika. <br></p><ul><li><strong>Foto</strong>: Prof Guy Midgley, Dr Wynand Goosen en Prof Tulio de Oliviera.</li></ul><p><br><br></p> |
| US stel veldvaardighedekursus in hidrogeologie bekend | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9244 | | US stel veldvaardighedekursus in hidrogeologie bekend | Media & Communication, Faculty of Science | <p>Die <a href="/english/faculty/science/earthsciences">Departement Aardwetenskappe </a>by die Universiteit Stellenbosch (US) het 'n Hidrogeologieveldvaardighedekursus ingestel om aan die dringende behoefte aan praktiese vaardighede te voldoen wat benodig word vir die grootskaalse ontwikkeling en bestuur van grondwaterhulpbronne in Suid-Afrika. </p><p>Volgens <a href="/english/faculty/science/earthsciences/staff-and-postgrads/academic-staff/dr-reynold-chow">Dr Reynold Chow</a>, dosent in hidrogeologie in die Departement Aardwetenskappe, is die dringende behoefte aan hidrogeologiese veldvaardighede gedurende 2015-2018 se droogte in die Wes-Kaap uitgelig, asook die nasleep wat veroorsaak is deur die tekort aan kundige bestuurders. </p><p>“Grondwater is 'n krities belangrike alternatiewe waterbron wat die veerkragtigheid van ons watervoorsieningstelsel verhoog, maar dit moet behoorlik bestuur word," verduidelik hy. </p><p>Die eerste groep HonneursBSc-studente wat in geo-omgewingswetenskap spesialiseer, het onlangs 'n twee week lange veldkursus by die US se Mariendahl Proefplaas − aangrensend tot die Elsenburg Proefplaas − bygewoon, waar hulle voordeel getrek het uit die US se reeds bestaande infrastruktuur in die vorm van boorgate en 'n gondwatersuiweringsaanleg. Die departement het ook voorpunttoerusting bekom vir die aanbied van die veldkursus, soos boorgatkameras vir boorgatmonitering, watervlakmeters vir volgehoue meting van grondwatervlakke, en verskeie hidrogeologiese toerusting.</p><p>Gedurende die twee weke wat gestrek het van 4 tot 15 Julie 2022, het die studente eerstehandse opleiding in fundamentele hidrogeologiese veldvaardighede soos grondwatereksplorasie en boorgatplasing, die dokumentering van geologiese kernmonsters, die installering en ontwikkeling van putte, die meet van watervlakke, hidroliese puttoetsing en die karakterisering van die waterdraer bekom.</p><p>Volgens Dr Chow, is die veldkursus 'n goeie voorbeeld van hoe samewerking tussen akademia en die industrie, studente met die nuutste vaardighede wat vereis word deur 'n vinnig groeiende industrie, kan toerus. In hierdie verband het <a href="https://www.linkedin.com/in/reuben-lazarus-a72165124/">Mnr Reuben Lazarus</a>, 'n hidrogeoloog van die plaaslike grondwaterkonsultasiemaatskappy <a href="https://geoss.co.za/">GEOSS </a>South Africa en US-alumnus, 'n waardevolle bydrae gelewer tot die kursus deur middel van sy toegewyde beplanning, onderrig en mentorskap aan studente. Ander industrievennote is <a href="https://www.vanwalt.com/dubois/2020/04/18/van-walt-sa-pty-limited/">Van Walt</a>, <a href="https://alveowater.co.za/">Alveo Water</a>, en <a href="http://www.ingerop.co.za/">Ingerop South Africa</a>. </p><p>Die eerste kohort studente was baie positief oor hulle eerstehandse opleiding. Een student het opgemerk dat “ek het die eerstehandse ondervinding, die feit dat ek die teorie wat ons in die klas geleer het kon toepas, baie geniet." Die kursus sal voortaan ook beskikbaar wees vir studente van ander fakulteite en universteite, en ook vir professionele persone uit die industrie. </p><p>Die ontwikkeling van die kursus is moontlik gemaak deur ondersteuning van die Universiteit Stellenbosch Strategiese Fonds, die Fakulteit Natuurwetenskappe en die Departement Aardwetenskappe.<br></p><p>Vir meer inligting, e-pos Dr Reynold Chow by rchow@sun.ac.za<br></p><p style="text-align:center;"><img src="/english/PublishingImages/Lists/dualnews/My%20Items%20View/IMG_20220708_131710_971.jpg" alt="IMG_20220708_131710_971.jpg" style="margin:5px;width:445px;height:337px;" /><br></p><p>BSc Honneurs-studente in geo-omgewingswetenskap het onlangs die eerste veldvaardigheidskursus in geohidrologie voltooi, aangebied deur die US se Departement Aardwetenskappe in samewerking met verskeie industrie-spesialiste. Van links na regs is Brynn Hunink (demi) en studente Kereemang Gaoaaga, Kira Cobbold, Yamkela Mapetshana, Zara Samsodien, Ezelna Germeshuisen, Ongeziwe Gege, en Jandré de Beer van die grondwaterkonsultasiemaatskappy GEOSS. <em>Foto: Reynold Chow</em></p> |
| Aardwetenskap-studente skitter by wêreldkonferensie oor mineraaleksplorasie | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9234 | | Aardwetenskap-studente skitter by wêreldkonferensie oor mineraaleksplorasie | Media & Communication, Faculty of Science | <p>Yann Waku en Steve Chingwaru, nagraadse studente in die Departement Aardwetenskappe by die Universiteit Stellenbosch (US), het onlangs onderskeidelik die eerste en derde prys verower in die kategorie vir aanlyn MSc-aanbiedings by die <a href="https://merc.laurentian.ca/seg-smc-recipients">Prospectors and Developers Association of Canada</a> (PDAC) se konferensie.</p><p>Volgens Dr Bjorn von der Heyden hulle studieleier, is hulle prestasie merkwaardig aangesien die PDAC konferensie as een van die wêreld se grootste internasionale konferensies oor mineraaleksplorasie en -beleggings beskou word. </p><p>Yann, wat as eksplorasiegeoloog by Kibali Gold Mines in die Demokratiese Republiek die Kongo (DRK) werk, is tans deeltyds besig met sy meestergraad in eksplorasiegeologie. Dit beteken dat hy vir nege weke aaneen op die mynperseel werk, gevolg deur 'n maand se laboratoriumwerk in die laboratorium by die US. En dan is dit weer terug werk toe. </p><p>“Die DRK is een van die beste lande ter wêreld vir geologiese eksplorasie, maar die grootste gedeelte hiervan is nog nie goed bestudeer nie. In my werk ervaar ek dit daagliks. Deur my navorsing verkry ons 'n groter wetenskaplike basis wat ons help om ons eksplorasiepogings te rig en voort te dryf".</p><p>Tot op hede het sy navorsing gelei tot die generering van nuwe groenveld-eksplorasieteikens. Ten einde hierdie resultate te behaal, moes hy metodies te werk gaan en geofisiese en geochemiese data kombineer met die data verkry uit die noukeurige bestudering van die gouderts-teksture, chemie en minerale wat daarmee geassosieer word. Hierdie inligting het hy toe in die konteks van vorige en huidige teorieë oor die geologiese geskiedenis van die gebied geïnterpreteer. </p><p>Steve, wat in Zimbabwe grootgeword en sy skoolloopbaan in Suid-Afrika voltooi het, sê hy geniet Aardwetenskap as gevolg van sy belangstelling in die buitelewe, kamp en die vooruitsig om na die mees afgeleë plekke ter wêreld te reis</p><p>Sy oupa, wyle George Henry Nolan, se memoires getiteld: <em>The Road to Lithium Lodge</em>, inspireer hom ook. Dit vertel die storie van sy reis in die 1920s in sy poging om die ekonomiese waarde van die wêreld se grootste petaliet-afsetting by Bikita in Zimbabwe, te bewys.</p><p>Sy huidige navorsing fokus egter op ekstraksiemetallurgie: “Geometallurgie is die praktyk waar geologie of geostatistiek gekombineer word met ekstraksiemetallurgie. Hierdie veld het oor die jare momentum gekry as gevolg van 'n wêreldwye afname in hoëgehalte erts. Ek werk tans met uitskot mynhoopmateriaal van die Witwatersrandse goudveld om aan te toon dat daar moontlik steeds 'n aansienlike hoeveelheid onsigbare goud in die sulfiede in hierdie mynhope teenwoordig kan wees."</p><p>Die doel van hierdie navorsing is om genoegsame data aan myne te verskaf as motivering om die afvalmynhope op 'n volhoubare wyse te myn. Dit sal beteken dat hulle die ekstra goud kan ontsluit en terselfdertyd ontslae kan raak van die besoedelende stowwe wat met mynhope geassosieer word.</p><p>“Ek geniet die feit dat my navorsing tot algehele skoner produksie kan bydra. Dit is in lyn met die wêreldwye tendens − om die foute van die verlede te probeer regstel," sluit hy af. <br></p><p><br></p> |
| Van wiskunde tot die bou van modelle vir die voorspelling van oseaangolwe in Nieu-Seeland | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9192 | | Van wiskunde tot die bou van modelle vir die voorspelling van oseaangolwe in Nieu-Seeland | Laura van Laeren (Faculty of Science: Media and Communication) | <p>“Wees 'n kritiese denker! Moenie net dinge as waar aanvaar nie. Soek die bewyse en leer hoe om logiese argumente te bou en afleidings te maak." – <em>Dr Christo Rautenbach, MSc in toegepaste wiskunde (2009) van die Universiteit Stellenbosch en twee doktorsgrade: een van die Telemark Universiteitskollege in Noorweë en een van die Universiteit van Waikato in Nieu-Seeland. Hy is ook 'n voormalige lid van die Natuurwetenskappe se studentekomitee </em><em> </em><em>(NSK) by die US.</em><br></p><p>Dr Christo Rautenbach is 'n wetenskaplike wat werk met die fisiese prosesse by die kus en riviermondings by die <a href="https://niwa.co.nz/">Nasionale Instituut vir Water en Atmosferiese Navorsing</a> (NIWA) in Nieu-Seeland. In 2005 verwerf hy sy BSc-graad in Wiskundige Wetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch (US). In 2007 voltooi hy ook sy HonsBSc in Toegepaste Wiskunde en hierna sy MSc in Toegepaste Wiskunde (2009) aan die US. Christo het toe na Noorweë verhuis waar hy sy eerste PhD by die Telemark Universiteitkollege in Proses-, Energie- en Omgewingsingenieurswese verwerf het. Hierna het hy 'n tweede PhD in Aardwetenskappe (Fisiese Oseanografie) aan die Universiteit van Waikato in Nieu-Seeland verwerf. </p><p>Sy huidige pos by NIWA behels primêr die bou van voorspellingsmodelle vir oseaangolwe en -strome. Hierdie werk is gebaseer op sy ondervinding in toegepaste wiskunde. Hy dra by tot interdissiplinêre navorsing op die gebied van kushidrodinamika, sedimentvervoer en waterkwaliteit as deel van'n groter groep modelleerders in NIWA. “Ek loop hierdie simulasies op superrekenaars en dus moet ek ook vlot in programmeertale wees," sê Dr Rautenbach.</p><p>Hy doen ook baie werk om wetenskap aan beleidsmakers te kommunikeer: “Ek werk met ekoloë en antropoloë. Uiteindelik kan my werk wette verander – veral dié wat met klimaatsverandering te make het." </p><p>Die aspek van sy werk wat Christo die meeste geniet, is dat dit nooit vervelig is nie en dat geen twee dae of projekte dieselfde is nie. Hy is ook trots daarop dat sy werk 'n tasbare verskil in kusgemeenskappe maak. </p><p>Dr Rautenbach sê dat sy studies aan die Universiteit Stellenbosch hom gehelp het om krities te leer dink: “Die Universiteit Stellenbosch se wiskunde en toegepaste wiskunde was hiperuitdagend maar het die grondslag gelê vir my loopbaan. Nou, as senior wetenskaplike staan ek uit bo die res as gevolg van my stewige grondslag," sê hy.</p><p>Dr Rautenbach se raad aan voornemende studente wat in hierdie veld belangstel, is: “Wees 'n kritiese denker! Moenie net dinge as waar aanvaar nie. Soek die bewyse en leer hoe om logiese argumente te bou en afleidings te maak. Dit gesê, sal dit jou baie help om pragmaties en resultaat-gefokus te wees, in plaas daarvan om in onnodige beesonderhede te verdwaal. Laasgenoemde kom neer op wysheid en leer uit ervaring."<br></p><p><strong>Hierdie BSc-alumnus profiel is deel van die Fakulteit Natuurwetenskappe se #</strong><a href="/afrikaans/faculty/science/Pages/Careers-in-Science.aspx?TermStoreId=d4aca01e-c7ae-4dc1-b7b2-54492a41081c&TermSetId=1a57fdb9-7cd0-4c5a-b27b-d4f1c512c360&TermId=39ee88a6-b001-4bdf-9317-9f803ce2298a"><strong>100LoopbaneinNatuurwetenskappe</strong></a><strong>. E-pos ons gerus by </strong><a href="mailto:science@sun.ac.za"><strong>science@sun.ac.za</strong></a><strong> indien jy die verloop van jou loopbaan met huidige BSc-studente wil deel.</strong><br></p><p>Op die foto, Dr Christo Rautenbach. <em>Foto verskaf</em><br><br></p> |
| Wetenskaplike navorsing: van laboratoriumeksperimente tot praktyktoepassings | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9195 | | Wetenskaplike navorsing: van laboratoriumeksperimente tot praktyktoepassings | Laura van Laeren (Faculty of Science: Media and Communication) | <p>“Jou loopbaan is jóúne. Hoe vinniger jy jou passie ontdek, hoe makliker sal die geleenthede kom wat reg aan jou passie sal laat geskied" – <em>Dr Nonkululeko Radebe, MSc in Polimeerwetenskap aan die Universiteit Stellenbosch en 'n PhD in Chemie van die Karlsruhe Instituut van Tegnologie, Duitsland (2021).</em></p><p>Dr Nonkululeko Radebe behaal in 2014 haar BSc-graad in Chemie en Polimeerwetenskap aan die Universiteit Stellenbosch. In 2015 volg sy dit op met 'n HonsBSc in Polimeerwetenskap en in 2017 behaal sy haar MSc in Polimeerwetenskap. Toe verhuis sy na Duitsland waar sy in 2021 haar PhD in Chemie aan die Karlsruhe Instituut van Tegnologie (KIT) verwerf. Dr Radebe werk tans by die Instituut vir Chemiese Tegnologie en Polimeerchemie by KIT as wetenskaplike navorser in die Polimeermateriaalnavorsingsgroep.</p><p>“My werk is nogal dinamies en verander dikwels," sê Nonkululeko. “Vir my PhD het ek hoofsaaklik gefokus op die ontwikkeling van metodes. Ek het 'n nuwe kombinasie van 'n reometer en 'n FTIR- spektrometer ontwikkel deur gebruik te maak van paraboliese spieëls. Dit het 'n reeks stelseloptimering- en foutopsporingstake van daardie twee instrumente behels. Aangesien my projek interdissiplinêr was − met aspekte van fisika, chemie en ingenieurswese, het ek saam met kollegas van 10 ander tegniese universiteite binne die raamwerk van die Duitse Navorsingstigting (Deutschen Forschungsgemeinschaft (DFG)) gewerk. Hiervoor het ek deelgeneem aan aanlyn en van aangesig tot aangesig vergaderings en moes ek aanbiedings doen oor my vordering."</p><p>Nonkululeko geniet dit om aan 'n wye verskeidenheid van wetenskaplikes van reg oor die wêreld blootgestel te wees. Hulle inspireer haar nie net nie, maar is ook aktief betrokke by haar ontwikkeling as vrou in die natuurwetenskappe. “Ek geniet werklik die intellektuele stimulasie en om te sien hoe idees ontwikkel – van laboratoriumeksperimente tot die uiteindelike praktyktoepassings." </p><p>Sy waardeer ook die geleentheid wat sy het om te kan reis en internasionale konferensies en vergaderings by te woon. </p><p>Volgens Nonkululeko het die Universiteit Stellenbosch haar geleer om dapper en standvastig in haar doelwitte te wees: “Die belangrikste les was dat jou loopbaan jóúne is. Hoe vinniger jy jou passie ontdek, hoe makliker sal die geleenthede kom wat reg aan jou passie sal laat geskied. Die beste raad wat ek kan gee is om 'n mentor of twee te kry. Om konstant in kontak te wees met iemand wat reeds is waar jy graag wil wees, is een van die beste bronne van inspirasie en motivering. Vra hulle om werklik eerlik te wees oor die voorspoed en teëspoed wat hulle beleef sodat jy so voorbereid as moontlik kan wees. En as jy steeds belangstel, gee net jou beste!"<br><strong>Hierdie BSc-alumnus profiel is deel van die Fakulteit Natuurwetenskappe se #</strong><a href="/afrikaans/faculty/science/Pages/Careers-in-Science.aspx?TermStoreId=d4aca01e-c7ae-4dc1-b7b2-54492a41081c&TermSetId=1a57fdb9-7cd0-4c5a-b27b-d4f1c512c360&TermId=39ee88a6-b001-4bdf-9317-9f803ce2298a"><strong>100LoopbaneinNatuurwetenskappe</strong></a><strong>. E-pos ons gerus by </strong><a href="mailto:science@sun.ac.za"><strong>science@sun.ac.za</strong></a><strong> indien jy die verloop van jou loopbaan met huidige BSc-studente wil deel.</strong></p><p>Op die foto, Dr Nonkululeko Radebe. <em>Foto verskaf</em><br></p><p><strong></strong><br></p> |
| “My wetenskapsopleiding bepaal die manier waarop ek my werk by Ceres Fruit Growers benader” | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9199 | | “My wetenskapsopleiding bepaal die manier waarop ek my werk by Ceres Fruit Growers benader” | Laura van Laeren (Faculty of Science: Media and Communication) | <p><span style="text-align:justify;">“By die U</span><span style="text-align:justify;">niversiteit Stellenbosch word jy gedruk om groot volumes werk baas te raak en op 'n sinvolle wyse weer te gee. Dit sal in jou guns tel, ongeag die beroep wat jy volg." – </span><em style="text-align:justify;">Elani van As, BSc Molekulêre Biologie en Biotegnologie (2009) en LLB (2012).</em></p><p style="text-align:justify;">Elani van As werk tans vir <a href="http://www.cfg.co.za/">Ceres Fruit Growers</a> as inligtingsbeampte in die Departement Produsentedienste. Sy het in 2009 'n BSc-graad in Molekulêre Biologie en Biotegnologie aan die Universiteit Stellenbosch (US) behaal wat sy in 2012 met 'n LLB (ook aan die US) opgevolg het.</p><p style="text-align:justify;">“Ceres Fruit Growers is 'n maatskappy wat deur produsente besit word en waar produsente appels en pere (pitvrugte) lewer om verpak te word. Ons het vier pakhuise op die perseel en bedien ongeveer 30 boerdery-eenhede van ons eie. Die pitvrugtee word deur Tru-Cape Fruit Marketing (Pty) Ltd bemark. Ons verpak ook vrugte van bemarkers soos CORE en The Fruit Route," verduidelik Elani.</p><p style="text-align:justify;">“Ek werk in die Departement Produsentedienste waar ons direk met die produsente werk. My bestuurder is 'n landbou-ekonoom en ek verskaf administratiewe steun aan hom. My werk behels baie data-insameling en -verwerking. Ek is ook die skakel tussen die produsente aan die een kant, en die pakhuis en bemarker aan die ander kant, aangesien die produsente moet voldoen aan oudits en vereistes ten einde hulle vrugte na sekere markte te kan uitvoer." </p><p style="text-align:justify;">Elani sê sy geniet dit om met data te werk, aangesien sy daarvan hou om binne 'n struktuur te werk en baie detailgeoriënteerd is. Dis vir haar ook baie bevredigend om produsente en derde partye vining te kan bystaan met inligting en ondersteuning te kan bied, veral gedurende die plukseisoen (Januarie tot Mei) wanneer produsente baie besig is. </p><p style="text-align:justify;">In haar huidige pos gebrui Elani nie haar grade direk op 'n daaglikse basis nie, maar haar wetenskapsopleiding bepaal die manier waarop sy haar werk benader en het haar die onderliggende vaardighede gegee om suksesvol te wees in wat sy doen. “Ek dink alles wat jy aan die Universiteit Stellenbosch studeer, is tot voordeel vir jou toekoms. In my ervaring word 'n mens gevorm deur denkwyses aan te leer en te leer hoe om moeilike onderwerpe, vakke en scenario's te benader. Jy word gedruk om groot volumes werk baas te raak en op 'n sinvolle wyse weer te gee. En dit sal in jou guns tel, ongeag die beroep wat jy volg. Ek sal voornemende studente met 'n belangstelling in die natuurwetenskappe aanbeveel om behoorlik navorsing te doen oor al die verksillende velde wat jy kan betree alvorens jy inskryf – daar is soveel opsies beskikbaar."<br></p><p style="text-align:justify;"><strong>Hierdie BSc-alumnus profiel is deel van die Fakulteit Natuurwetenskappe se #</strong><a href="/afrikaans/faculty/science/Pages/Careers-in-Science.aspx?TermStoreId=d4aca01e-c7ae-4dc1-b7b2-54492a41081c&TermSetId=1a57fdb9-7cd0-4c5a-b27b-d4f1c512c360&TermId=39ee88a6-b001-4bdf-9317-9f803ce2298a"><strong>100LoopbaneinNatuurwetenskappe</strong></a><strong>. E-pos ons gerus by </strong><a href="mailto:science@sun.ac.za"><strong>science@sun.ac.za</strong></a><strong> indien jy die verloop van jou loopbaan met huidige BSc-studente wil deel.</strong><br></p><p>Foto: Elani van As. <em>Foto verskaf</em><br><br></p> |
| Nooit ’n vervelige oomblik as jy mikroskope aan dokters, patoloë, geoloë, metallurge en selfs entomoloë verkoop nie | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9198 | | Nooit ’n vervelige oomblik as jy mikroskope aan dokters, patoloë, geoloë, metallurge en selfs entomoloë verkoop nie | Laura van Laeren (Faculty of Science: Media and Communication) | <p>“Die beste verkoopspersone is diegene wat hulle veld werklik goed ken. Mense sal jou respekteer en meer vertroue in jou hê." – <em>Dewald Noeth, MSc </em><a href="https://stellenbosch-my.sharepoint.com/personal/science_sun_ac_za/Documents/Fakulteit/BSC%20ALUMNI/2022/2_Biological%20Sciences/Dewald%20Noeth/Dewald%20Noeth_MSc%20Biochemie.docx#_msocom_1">[SJM[1]</a> <em>in Biochemie.</em></p><p>In 2008 het Dewald Noeth 'n BSc-graad in Menslike Lewenswetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch (US) verwerf. Daarna het sy HonsBSc en MSc in Biochemie (ook aan die US) gevolg. Dewald is tans tegniese verkoopsspesialis in <a href="https://wirsam.com/">Wirsam Scientific and Precision Equipment Pty Ltd</a> se afdeling vir mikroskopie. <br>“Ek is 'n tegniese verkoopsspesialis, dus verkoop ek laboratoriumtoerusting," sê Dewald. “Ek spesialiseer in mikroskope – van ligmikroskope tot atoomkragmikroskope en selfs skanderingselektronmikroskope. My werk is om nuwe kliënte op te spoor en verhoudings met hulle te bou, te probeer vasstel wat hulle behoeftes is en dan toerusting aan hulle te verkoop wat by daardie behoeftes pas. En dan moet ek hulle natuurlik daarna ook gelukkig hou." </p><p>Dewald se gunsteling deel van sy werk is die mense. Hy sê: “Ek is 'n ekstrovert dus is die lekkerste deel die kliënte mense met wie ek verhoudings moet bou. Ek hou ook van die verskeidenheid. Baie mense is van mening dat slegs dokters mikroskope gebruik, maar dit is glad nie waar nie. Ja, 'n patoloog gebruik een, maar so ook geoloë, metallurge, entomoloë, om nie eers te praat van al die navorsingsdepartemente by 'n Universiteit nie. Daar is nooit 'n vervelige oomblik nie en daar is altyd nog iets om te leer."</p><p>Dewald skryf sy loopbaansukses tot dusver toe aan die verskeidenheid vaardighede wat hy geleer het gedurende sy tyd as student aan dei US. “Ek kan in 'n ander lewenswetenskappedepartement instap en voorstelle maak oor metodes vir navorsingsdoeleindes. Ek het in die departement geleer hoe om voorleggings te doen − dit het my die selfvertroue gegee wat ek nou het om my demonstrasies en voorleggings vir my kliënte te doen. Ek was baie betrokke by studenteorganisasies en het selfs in 2011 'n US Rektorstoekenning gekry vir Uitnemende Leierskap. Daardie leierskapsvaardighede wat ek ontwikkel het word daagliks in die samewerking met my span aangewend." </p><p>Sy raad aan studente wat dit oorweeg om in tegniese verkope te gaan, is om hard te leer. “Die beste verkoopspersone is diegene wat hulle veld werklik goed ken. Mense sal jou respekteer en meer vertroue in jou hê. Verskeidenheid maak die lewe interessant. Probeer om by die mense rondom jou te leer en raak betrokke! Dit sal handig te pas kom wanneer jy verhoudings met kliënte en kollegas moet bou.“<br></p><p><strong>Hierdie BSc-alumnus profiel is deel van die Fakulteit Natuurwetenskappe se #</strong><a href="/afrikaans/faculty/science/Pages/Careers-in-Science.aspx?TermStoreId=d4aca01e-c7ae-4dc1-b7b2-54492a41081c&TermSetId=1a57fdb9-7cd0-4c5a-b27b-d4f1c512c360&TermId=39ee88a6-b001-4bdf-9317-9f803ce2298a"><strong>100LoopbaneinNatuurwetenskappe</strong></a><strong>. E-pos ons gerus by </strong><a href="mailto:science@sun.ac.za"><strong>science@sun.ac.za</strong></a><strong> indien jy die verloop van jou loopbaan met huidige BSc-studente wil deel.</strong><br></p><p>Op die foto: Dewald Noeth. <em>Foto verskaf</em><br></p> |
| BSc-graad in Lewenswetenskappe was ’n eerste stap na ’n loopbaan in neurofisiologie | https://www.sun.ac.za/afrikaans/Lists/news/DispForm.aspx?ID=9200 | | BSc-graad in Lewenswetenskappe was ’n eerste stap na ’n loopbaan in neurofisiologie | Laura van Laeren (Faculty of Science: Media and Communication) | <p>“Ek dink om in enige wetenskapsveld te werk, moet jy 'n absolute liefde en passie daarvoor hê. Ek glo dat as jy lief is vir wat jy doen, dit nie voel soos werk nie." – <em>Liné Visser, BSc in Menslike Lewenswetenskappe, stroom: Biologie (2014) van die Universiteit Stellenbosch University en 'n B-Tech-graad in Neurofisiologie van die Tshwane Universiteit van Tegnologie</em></p><p>Liné Visser het in 2014 'n BSc in Menslike Lewenswetenskappe, stroom: Biologie (met Fisiologie en Biochemie as hoofvakke) aan die Universiteit Stellenbosch verwerf. Daarna het sy 'n Nasionale Diploma in Neurofisiologie, asook 'n BTech-graad in Neurofisiologie aan die Tshwane Universiteit van Tegnologie verwerf. Liné werk tans as 'n kliniese neurofisioloog by Groenkloof Hospitaal in Pretoria.</p><p>“Om as neurofisioloog te werk is baie interessant en verander voortdurend," sê Liné. “Daar is elke dag nuwe dinge wat na vore kom, jy kan nie verveeld raak nie. Dit is 'n absolute plesier om elke dag mense te ontmoet en met mense te werk. Kenmerkend sal die neuroloog saam met wie ek werk, my soggens laat weet of daar enige toelatings die vorige aand was met wie ek moet konsulteer. Dit doen ek eerste. Van 10 uur af het ek pasiëntbesprekings vir die res van die dag. In my huidige pos behels my konsultasies elektroënkefalogramme (EEGs), waar ons breingolfaktiwiteite vaslê en interpreteer ten einde dokters te help om neurologieverwante diagnoses soos epilepsie te maak, of senuweegeleidings (NCS) en elektromiogramme (EMG), waar ons perifere senuwees stimuleer en resultate vaslê ten einde aangetaste of beskadigde senuwees te kan identifiseer. Ons gee relevante inligting aan die verwysende dokter wat hulle in staat stel om spesifieke siektes van die senuweestelsel te kan diagnoseer."</p><p>Liné se BSc-graad was die eerste stap na haar loopbaan in neurofisiologie en het 'n belangrike grondslag gelê. “As gevolg van my tyd by die US, floreer ek waar ek my vandag bevind," sê sy. “Alhoewel ek nie werk in die veld waarmee ek aanvanklik begin het nie, het my tyd aan die US terwyl ek my BSc gedoen het, my gemaak wat ek vandag is, en het dit my forseer om al die belangrike lewensvaardighede te leer wat ek daaglik gebruik. Wat ek daar geleer het, is veel meer as wat ek in 'n lesingsaal kon leer. </p><p>“Ek dink om in enige wetenskapsveld te werk, moet jy 'n absolute liefde en passie daarvoor hê. Ek glo dat as jy lief is vir wat jy doen, dit nie voel soos werk nie. As jou hart nie daarin is nie, soek totdat jy jou plekkie vind," sluit sy af.<br></p><p><strong>Hierdie BSc-alumnus profiel is deel van die Fakulteit Natuurwetenskappe se #</strong><a href="/afrikaans/faculty/science/Pages/Careers-in-Science.aspx?TermStoreId=d4aca01e-c7ae-4dc1-b7b2-54492a41081c&TermSetId=1a57fdb9-7cd0-4c5a-b27b-d4f1c512c360&TermId=39ee88a6-b001-4bdf-9317-9f803ce2298a"><strong>100LoopbaneinNatuurwetenskappe</strong></a><strong>. E-pos ons gerus by </strong><a href="mailto:science@sun.ac.za"><strong>science@sun.ac.za</strong></a><strong> indien jy die verloop van jou loopbaan met huidige BSc-studente wil deel.</strong><br></p><p>Foto: Liné Visser. <em>Foto verskaf</em><br><br></p> |
