Die Stellenbosch Universiteitsmuseum nooi jou uit na die vertoning van die dokumentêr, Intellectual Giants of the Eastern Cape.

DATUM: 20 September 2023

TYD: 13:00 SAST

PLEK: Universiteitsmuseum, Ryneveldstraat 52, Stellenbosch

Die uurlange dokumentêr, Intellectual Giants of the Eastern Cape, onder regie van dr Alette Schoon, dosent in Joernalistiek en Mediastudies aan Rhodes Universiteit en met dr Schoon en dr Hleze Kunju, die hoof van Klassieke Studies as die draaiboekskrywers, plaas die kollig op die Oos-Kaap as die heimat van sommige van die land se voorste intellektuele. Die film is ʼn gesamentlike projek deur die Universiteit van Fort Hare en Rhodes Universiteit.

In die 19de en vroeë 20ste eeu het duisende swart Suid-Afrikaners onderwys deur die sendingskole van die Oos-Kaap aangegryp. Uit hierdie mense het verskeie geslagte Oos-Kaapse intellektuele voortgespruit: mense soos Tiyo Soga, SEK Mqhayi, Phyllis Ntantala en JT Jabavu. Hierdie intellektuele het egter nie net die koloniale denkwyses geassimileer nie. Hulle het hierdie raamwerke weerstaan en eerder hulle eie idees ontwikkel. Dit was nie per ongeluk dat die Oos-Kaap die plek was waar baanbrekersidees ten opsigte van swart teologie, swart bewussyn en die demokratiese waardes van die moderne Suid-Afrika, saam met ryk literêre en musiektradisies, ontwikkel het nie.

In die film vertrek dr Hleze Kunju op ʼn reis om ʼn nuwe geslag studente aan die intellektuele reuse van die Oos-Kaap bekend te stel en hulle uit te nooi om in hulle voetspore te volg. Die verskillende haltes op die reis sluit in die melkhoutboom waar die Mfengu onderwys aangegryp het, eerwaarde Tiyo Soga se kerk, Hunterstoun, die Lovedale-sendingskool, Lovedale Press en die Universiteit van Fort Hare, asook verskeie geskiedkundige plekke in Makhanda. As die eerste persoon om die proefskrif vir sy PhD in isiXhosa te skryf, beliggaam dr Hleze Kunju die Oos-Kaapse intellektualisme wat kennis uit verskillende wêrelde aanneem en dit tot nuwe denkwyses saamsnoer. Hy is ʼn akademikus, maar ook ʼn uitvoerende kunstenaar en opgeleide operasanger en hy maak regdeur die film van elke geleentheid gebruik om die geskiedkundige liedere en poësie van die Oos-Kaapse intellektuele te deel.

Die vertoning sal gevolg word deur ʼn gesprek met die regisseur, dr Alette Schoon.

Daar is besoekersparkering by die Museum beskikbaar.

Toegang is gratis. Om die geleentheid in persoon by te woon en vir spysenieringsdoeleindes, RSVP aan mnr Ricky Brecht by rickyb@sun.ac.za of 021 808 3660.

Om vir aanlyn bywoning te registreer, klik asseblief die onderstaande skakel:

Film Screening

IYunivesithi yaseStellenbosch iyakumema ekubukelweni kombonisobhanyabhanya oyidotyhumentari, ogama lawo lithi Intellectual Giants of the Eastern Cape.

UMHLA: 20 EyoMsintsi kowama2023

IXESHA: 13:00 ngokweXesha loMzantsi Afrika (SAST)

INDAWO: kwiMyuziyam yeYunivesithi, 52 Ryneveld Street, Stellenbosch

Umbonisobhanyabhanya oyidotyhumentari othatha ixesha elingangeyure, ogama lawo lithi Intellectual Giants of the Eastern Cape, owalathiswa ngumhlohlo wezobuNtatheli neZifundo zoPapasho kwiYunivesithi yaseRhodes, uGqr Alette Schoon, nobhalwe nguGqr Schoon nentloko yeZifundo eziKlasikhali, uGqr Hleze Kunju, ugqamisa iMpuma Kapa njengendawo ekwazalelwa kuyo ezinye zezona ngqondi zeli lizwe zihamba phambili. Lo mbonisobhanyabhanya uyiprojekthi engobanjiswano phakathi kweYunivesithi yaseFort Hare neYunivesithi yaseRhodes.

Kwinkulungwane ye19 nasekuqaleni kwenkulungwane yama20, amawaka abemi boMzantsi Afrika abantsundu aye amkela imfundo ngohlobo lwezikolo zeemishini kwiMpuma Kapa. Kukwabo bantu apho kwathi kwavela izizukulwana eziliqela zeengqondi zaseMpuma Kaoa: Abantu abanjengoTiyo Soga, uSEK Mqhayi, uPhyllis Ntantala noJT Jabavu. Kodwa ezi ngqondi azizange zithathe nje iindlela zokucinga ezingobukoloniyali. Zaye zaxhathisa kwezo zikhokelo, kwaye, endaweni yoko, zaphuhlisa iimbono ezizezazo. Akuyompazamo ukuba kube kuseMpuma Kapa apho kwathi kwaphuhla khona iimbono ezaphul'ulutho zezifundo zenkolo zabantsundu, ukuzazi nokuziqonda kwabantsundu, neenqobo zenkqubo yentando yesininzi kuMzantsi Afrika wakule mihla, kunye nezithethe zezoncwadi nezomculo eziluqilima.

Kulo mbonisobhanyabhanya, uGqr Hleze Kunju ungena kwihambo yendlela yokwazisa isizukulwana esitsha sabafundi kwiingangalala zeengqondi zeMpuma Kapa nokusimema ukuba sihambe ekhondweni labo. Iindawo ezahlukahlukeneyo ekumiswa kuzo kule ndlela ziquka umthi we-milkwood apho amaMfengu athi amkela khona imfundo, iTyalike kaMfundisi uTiyo Soga, iHunterstoun, iZiko loVangelo laseLovedale, iLovedale Press neYunivesithi yaseFort Hare, kwakunye nezinye iindawo eziliqela ezinembali eMakhanda. Njengomntu wokuqala ukubhala isincoko eside sesidanga sakhe sobuGqirha (PhD) kwisiXhosa, uGqr Hleze Kunju ungumzimba wobungqondi baseMpuma Kapa bokwamkela ulwazi olusuka kwiimekobume ezahlukahlukeneyo nokuludibanisa ngeendlela zokucinga ezintsha. Nangona esisifundiswa, ukwangumdlali weqonga nomculi weopera oqeqeshiweyo, kwaye uthatha lonke ithuba elivelayo kulo mbonisobhanyabhanya wonke lokuba abelane ngeengoma ezinembali nesihobe esenziwa zizingqondi zeMpuma Kapa.

Oko kubukelwa kuya kulandelwa yincoko kunye nomalathisi walo mbonisobhanyabhanya, uGqr Alette Schoom.

Indawo yokupaka izithuthi zeendwendwe iyafumaneka kwiMyuziyam.

Amangeno asimahla. Ukuzimasa lo msitho ngobuqu bakho nokulungiselela imibandela yokuya phantsi kwempumlo, phendula kuMnu Ricky Brecht kurickyb@sun.ac.za okanye ku021 808 3660.

Ukuze ubhalisele ukuzimasa ngobuxhakaxhaka beintanethi nceda ucofe kule linki ingezantsi: 

 Film Screening